سازه‌هاي باستاني شوشتر، دل يونسكو را برد

نهر، تونل، پل، بند و آسياب آثار شاخص دانش مهندسي آب در ايران باستان بوده است. يكي از مهمترين آثار برجسته مهندسي آب خوزستان در حوزه رودخانه‌هاي دز، كرخه و كارون ديده مي‌شود، آثاري كه قدمت آنها به بيش از 2 هزار سال (دوران هخامنشي و ساساني) مي‌رسد.

در اينجا شوشتر را موزه زنده صنعت آبي ايران باستان مي‌دانند، شهري كه قريب به 100 بناي آبي باستاني را در خود جاي داده است. شايد بند باستاني ميزان، ‌نهر باستاني داريون و آبشارهاي شوشتر را بتوان شناسنامه مهندسي آب ايران دانست. كنترل سيلاب‌ها و از همه مهمتر تامين آب كشاورزي به روش سقلي، شاهكار ايرانيان باستان در ساخت سازه‌هاي آبي خوزستان است.

مجموعه منحصر به فرد سازه‌هاي آبي تاريخي خوزستان در شوشتر هنوز هم ظرفيت علمي مناسبي را فراروي متخصصان علوم آبي كشورمان قرار داده است،‌آثاري كه قرار است در فهرست آثار جهاني به ثبت برسد. در چند روز گذشته نماينده سازمان يونسكو براي بررسي ثبت جهاني سازه‌هاي آبي تاريخي شوشتر وارد اين شهر شد و اين سازه‌ها را آثاري شگفت‌انگيز و بسيار مهم برشمرد. نماينده رسمي يونسكو به بررسي دقيق و جامع 16 اثر سازه آبي تاريخي اين شهر پرداخت. وي قصد دارد با ارزيابي كامل اين سازه‌ها نظر كارشناسانه خود را براي ثبت سازه‌هاي آبي تاريخي شوشتر در فهرست آثار تاريخي جهان، سازمان يونسكو اعلام كند.

نماينده رسمي يونسكو با تاكيد بر حفظ مجموعه سازه‌هاي آبي شوشتر اظهار كرد: آنچه مهم است بحث حفاظت و نگهداري از اين مجموعه و بررسي چگونگي مديريت آب توسط گذشتگان است، چرا كه صنعت آب نه تنها براي اين ناحيه بلكه براي جهان حائز اهميت است. به گفته لوركانو، مجموعه آبي شوشتر يگانه و بي‌نظير است اگرچه اين مجموعه شباهت‌هايي با سازه‌هاي شيبان در يمن دارد و مثل آن آب را به دو قسمت تقسيم مي‌كند. وي اظهار كرد: اين مجموعه در دوره‌هاي مختلف از عيلامي تا ساساني مرمت شده و در حال حاضر نيز كارايي دارد. در تيرماه آينده جلسه‌اي تشكيل مي‌شود كه در آن براي ثبت سازه‌هاي آبي شوشتر در فهرست ميراث جهاني راي گيري خواهد شد.

پيترو لوركانو، اثر سازه‌هاي آبي تاريخي شوشتر را بي‌بديل و در جهان بي‌همتا خواند و نظر شخصي خود را در مورد اين اثر مثبت اعلام كرد و افزود: اگر اين آثار در فهرست جهاني ثبت شود اولين تاثيري كه در آينده آن به‌وجود مي‌آيد آشنايي و اعتباري است كه در سطح جهان براي آن ايجاد مي‌شود.

وي اظهار كرد: اين اميدواري وجود دارد كه اين سازه‌هاي بي‌نظير و عظيم به ثبت جهاني برسد. به اذعان وي ثبت جهاني سازه‌هاي شوشتر و ديگر آثار تاريخي اين شهر كار ساده‌اي نيست، زيرا كار ثبت آن نوآورانه است، سايت ‌هاي باستان ‌شناسي فراواني وجود دارند كه تاكنون به ثبت نرسيده اما اين اثر، مهمترين يادگار ادوار گذشته در جهان است.

 لوركانو به ارزش زيباشناسي اين سازه‌ها اشاره كرده و گفته سازندگان نشان داده‌اند كه زيبايي را در كنار كاربري آن لحاظ مي‌كرده‌اند. نماينده يونسكو به فوائد اقتصادي حاصل از ثبت سازه‌هاي آبي در فهرست جهاني اشاره كرد و گفت: با ثبت شوشتر در فهرست آثار جهاني علاوه بر شهر اصفهان كه از مناطق توريستي ايران است، شوشتر هم وارد چرخه توريسم مي‌شود و اين امر فوائد اقتصادي بسياري براي مردم دارد.

از سوي ديگر فرماندار اين شهر متعهد شد اعتبارات حفاظت و مرمت سازه‌هاي آبي شوشتر را پيگيري كند و از آنجايي كه يونسكو به پروژه‌هاي اضطراري كمك مالي مي‌كند و از كشورهاي عضو كمك مي‌گيرد با ثبت سازه‌هاي آبي تاريخي شوشتر در فهرست جهاني، اين مجموعه از كمك‌هاي بين‌المللي حفاظتي و مرمتي جهاني بهره‌مند مي‌شود.

به‌زودي اين شهر به يك منطقه توريستي جهاني تبديل خواهد شد. گفتني است در صورت ثبت آبشارها و سازه‌هاي آبي تاريخي شوشتر در فهرست جهاني، دهمين اثر ثبت شده در كشور و دومين اثر جهاني پس از معبد چغازنبيل در خوزستان خواهد بود.

منبع:     www.ake.blogfa.com     منبع:     www.ake.blogfa.com     منبع:     www.ake.blogfa.com