تقسیم بندی انواع شعر

انواع شعر

1.    شعر آهنگي: اولين شعر بوجود آمده كه از قيد قافيه آزاد بوده و سپس پاي نكوداشت قوانين ادبي بوجود مي آيد. يعني در آن فقط رعايت آهنگ ميشده.

 كتاب هاي آهنگي: اوستا، ايلياد و اوديسه هومر، زبور حضرت داود

 اشعار هجايي. اولين شعر هجايي: گاتاهاي زرتشت. يسنا(يكي از بخش هاي اوستا) 

*گات ياگاث: به معناي سرود

*يسنا: به معناي سرودهاي آفرين انگيز      يسن: همان جشن امروزي است

3- شعر عروضي: (از قرن 3 هجري به بعد) شعر از خانه همجايي خارج شد و در جائه عروضي قرار گرفت و شعرا براي هر شعر وزن ايجاد كردند.

-سنجش وزن شعر: عروض: ف. ع. ل  (استفاده از قافيه )

و هجاها در مقابل هم قرار گرفتند : هجاي بلند در برابر هجاي بلند

-شعر حاوي تفكرات شاعرانه و تخيل و ... اما نظم حاوي اينگونه حالات نيست.

-تصحيح شاهنامه : محمدعلي فروغي، محمد امين رياحي

تقسيم بندي موضوعي شعر:

1)    اشعار روايتي يا روايي: شاعر اوضاع و احوال جامعه را آن گونه كه هست از زبان خود يادگيري روايت ميكند.

مهمترين كتاب روايي:شاهنامه فردوسي و اسكندرنامه نظامي گنجوي)

2)    اشعار قصصي: گاهي شاعر براي تعليم موضوعي شعري ميسرايد كه به آن شعر تعليمي گفته ميشود و گاه براي اينكه مطلب تعليمي او درست براي خواننده تفهيم بشود قصه اي ابداع ميكند. (بهترين كتاب هاي قصصي: بوستان سعدي،هفت پيكر و مخزن الاسرار نظامي)

3)    اشعار غنايي : - اشعار تغزلي ( براي برانگيختن شوروشوق و احساس آدمي سروده ميشود) مثل ديوان حافظ و ديوان سلمان ساوجي

-اشعار اخلاقي (اشعاري است كه انسان را آنگونه كه بايد باشد تعليم ميدهد)

بهترين كتاب اخلاقي گلستان سعدي است.

4)    اشعار وصفي و تمثيلي: كه شاعر مانند صورتگري توانا اوضاع جامعه و مردم و بزرگان جامعه يا افراد معمولي را در قالب تمثيل مورد مطالعه قرار ميدهد (بهترين كتاب: مثنوي مولوي)

تمثيل يعني مثالگونه مطرح كردن

فرهنگ لغت هاي فارسي بر اساس استثني مرتب شده اند ولي فرهنگ لغت هاي انگليسي بر اساس الفبا مرتب شده اند.

شعر در دوره ساسانيان

1.    اولين اشعاري كه وجود داشته : خسرواني (همايي بوده و در مدح پادشاهان سروده ميشده)

2.    دومين اشعار: چكامه يا چامه Cakame اشعاري بوده هجايي در 12 هجا براي شرح دلاوري ها و مناظرات ميسرودند. مانند درخت آسوريك (مناظره بره و درخت خرما) يا ترانگ يا ترانه (در دو يا سه بيت سروده ميشده براي جشن ها و دست افشاني و پاي كوبي بر وزن "تلا و تلالا")

درخت خرما سمبل نژار سامي(عرب) و بز سمبل نژاد آريايي است

3.    اشعار فهلوي ( اشعار 12 هجايي بوده كه در اوايل قرن 3 هجري به وزن عروضي نزديك شده و بر وزن مفاعيل مفاعيل مفاعيل)

 

فهلويات همان دوبيتي است (مانند دوبيتي هاي باباطاهر و بنداررازي)